« نایی برای گفتن» یا «نوایی برای نهفتن»  

  
          
من درد مشترك همه «فرزانگان فرهیخته» و «خردورزان برانگیخته» را دردی دیدم« نهان» و رازی« پنهان» ، 
كه نه« نایی برای گفتن» دارند و نه «نوایی برای نهفتن»...
و دل های« سوخته» و درون های« افروخته» شان چنین می سراید:
مرا دردی است اندر دل كه گر گویم زبان سوزد      
 و گر پنهان كنم ترسم كه مغز استخوان سوزد 
بیان این دردها زبانی« شیدا» می خواهد و گوش هایی «شنوا ».
 
(شفیعی مطهر)

« نگاه نوین» و «راه بنیادین» 

من از بین «پویندگان پهنه حیات» و« جویندگان راه نجات» ،رهروی را ندیدم كه بتواند به عقب بازگردد و راه را از نو بیاغازد؛
اما همه پویشگران را بر گزینش این گزینه توانا دیدم که« نگاه نوین» و «راه بنیادین» را  از هم اكنون آغاز كنند. 

(شفیعی مطهر)

چشمه های لایزال و کرشمه های کمال

من همه «آفریده های آفرینش» و« بیژه های بینش» را مقهور دست« بشر»  و مجبور اراده« توانگر» دیدم.
بنابراین دانستم که با« یاری خرد» و «بسط ید» باید همه ظرفیت های هستی را به« خدمت» گرفت و از آن «نعمت» ساخت .
هر «پدیده» که « دیده» شود،می تواند «چشمه ای لایزال» و «کرشمه ای از کمال» باشد. 

(شفیعی مطهر)

-------------------------------------------------------
بیژه :خالص،بی غش،خاص،خاصه ،ویژه
بسط ید: گشادگی دست، گشاددستی، فراخ دستی ،دست بازبودن
کرشمه:اشاره به چشم و ابرو، غمزه

انسان های «هرز» و درخت های «مهرورز»!


 
 من درختانی را دیدم كه به روی یكدیگر آغوش« گشودند» 

و غبار تنهایی را از دل« زدودند». 

آنان پیمان بستند که با هم بایستند و ایستاده بمیرند.
 گیاهی که،«احساس می ورزد»،به« سپاس می ارزد!»
...و انسان هایی که به یکدیگر مهر «نمی ورزند»،به پشیزی «نمی ارزند! » 
         
(شفیعی مطهر)

 زبان،معرف شخصیت انسان

من معرف شخصیت هر كس را در هر جمع به گاه ورود« لباس های مقبول» دیدم و به وقت خروج ،« سخن های معقول».
بنابراین چه بهتر سكوت كنیم كه آبروی لباسمان« نریزد» و به بی خردی« نیامیزد»! 

(با الهام از سخن تولستوی)   

تا مرد سخن نگفته باشد
عیب و هنرش نهفته باشد    

(سعدی)

 بی کمالی های انسان از سخن پیدا شود
پسته بی مغز چون لب وا کند رسوا شود 

(صائب تبریزی)

برآیند«انتخاب»یا فرآیند «انتصاب»؟! 

من انتخابگری مردم توسعه نایافته را چون بستن دكمه پیراهن دیدم؛

اولی را كه« اشتباهی» ببندند،تا واپسین دكمه را با« ناآگاهی» می بندند.

بنابراین باید چشم ها را «گشود» و نخستین گام را با آگاهی« پیمود». 

آنجا که آفتاب آگاهی غروب کند،برآیند«انتخاب» رنگ می بازد و  فرآیند «انتصاب»فرهنگ می سازد!!

(شفیعی مطهر)

عوام در فرایند «طاعت» و «اطاعت»

من در این شهر كودكان را دیدم كه دنیا را به «بازی» می گیرند،

اما چون« بزرگ »می شوند،«بزرگان» شهر آنان را به «بازی» هم نمی گیرند.

«بزرگان !»سرنوشت همه را با «طاعت» نوشته اند و تار و پودشان را با «اطاعت» سرشته اند. 

آیا عوام جز «طاعت» وظیفه ای و جز «اطاعت» لطیفه ای دارند؟!

(شفیعی مطهر)

«مشغول دل» یا «دل مشغولی»؟

من زندگی را باغی دیدم که با عشق، «بهار» می شود و با امید،«مشكبار».

اگر «مشغول دل» باشی،اسیر «دل مشغولی» نمی شوی.

اگر به «عشق مقدس»،«دل گرم»شوی،به «بند هوس»،«سرگرم» نمی شوی.
بیشتر «غصه های احتمالی»، نتیجه «قصه های خیالی» است؛

پس بدان اگر «فرهاد» باشی، همه چیز« شیرین» است. 

(شفیعی مطهر)

شرنگ؛قاتل بی تفنگ!

من بسیاری از آدم ها را چون سیگار دیدم؛

یكدیگر را می كشند،

لذت می برند ،

دود می كنند،

تمام می كنند

و آن گاه یكی دیگر را... 

آری؛سیگار،شرنگ است؛قاتلی بی تفنگ!

...و برخی انسان هم!!

(شفیعی مطهر)

--------------------------

شرنگ:زهر،سم،هر چیز تلخ،حنظل

از «یلدای سیاه» تا «صفای پگاه»

من زیان سبز درخت را «آموزگاری پویا» و« معلمی گویا» دیدم؛ پیش از این كه شاخسارانش نور را ببینند،ریشه هایش تاریكی را تحمل كرده اند؛یعنی برای رسیدن به نور« آگاهی» از دهلیزهای« سیاهی» باید گذشت.  

برای رسیدن به «صفای پگاه» باید از «یلدای سیاه»گذشت!

(شفیعی مطهر)

دل گرمی یا سرگرمی؟!

من یك انگیزه «دل گرمی» را بهتر از هزار آمیزه« سرگرمی» دیدم.

آن،امید می آفریند و این،تردید!

آن،طراوت می بخشد و این،رخوت!

استثمارگران هماره می کوشند«سر»ها را گرم کنند و «دل» ها را سرد!

پس بیاییم با گرم کردن دل ها ،«امید»بیافرینیم و «تردید» را بمیرانیم! 

(شفیعی مطهر)

قلب پاك و عقل با ادراك

من یك قلب پاك و عقل با ادراك را از همه معابد،مساجد و كلیساها مقدس تر دیدم. 

(شفیعی مطهر)

«تفکیر» یا «تکفیر»؟!

من رشد و رویش گل ها و ریاحین را در ریزش «باران تند» دیدم نه غرش «بوران تندر».

بنابراین دانستم رشد و رویش ذهن ها و استعدادها بر اثر استدلال های« خردپذیر »است نه فریادهای« تحقیر» .

انسان ها با انگیزش «تفکیر» رشد می کنند ،نه با یورش «تكفیر». 

(شفیعی مطهر)

تفکیر:(مصدر باب تفعیل- عربی) اندیشه کردن، اندیشیدن، اندیشه

تکفیر :(مصدر باب تفعیل - عربی)کسی را کافر و بی دین خواندن،به کفر و بی دینی نسبت دادن

«استمرار نوزایی» یا «انتظار میرایی؟!»

من انسان ها را چون درختان خشك در زمستان دیدم،

ما انسان ها می توانیم هم چشم به راه بهاری« دلپذیر» باشیم

و هم منتظر تبر هیزم شكنی« پیر».

با آن «می بالیم» و از این« می نالیم».

با آن «تجدید حیات» می کنیم و با این،«تشدید ممات». 

بنابراین گزینش با ماست؛«استمرار نوزایی» یا« انتظار میرایی! »

(شفیعی مطهر)

«سر» یا «سربار»؟!
------------------

من یعقوب را معلمی «لایق» و آموزگاری «عاشق» دیدم.

او به من آموخت كه چشم اگر یوسفش را نبیند،«كور» باشد،به كه« پرنور».

من این سر را از آن خواهم که اندر راه معشوقم

فدا سازم،چه باشد«سر» که گردیده است«سربارم»

(شفیعی مطهر)

اسارت در دام«شهرت»

من مردی را دیدم كه در اثر فریبندگی وساوس و برای ورود به كتاب ركوردهای گینس به جای پرورش از« بُن»، به رویش« ناخُن» پرداخت.

بناراین دانستم وقتی كه در وجود انسان قابلیتی برای اثربخشی بر جهان بشری نباشد،

به هر سویی، سر و به هر سرایی، در می زند تا سری در بین سرها درآورد. 

«شهرت» برای افراد« بی پایه» و اشخاص« فرومایه» ،سربرآوردن در میان سرهاست!

اگر شد با «مقام» و گر نه،با«اوهام»!

«شهرت» برای اینان«دامی ژرف» و «فرجامی شگرف»است!

(شفیعی مطهر)

دوست داشتن نامحدود در فرصت محدود

من چون فرصت باهم بودن با دوستان دوست داشتنی را محدود دیدم،

كوشیدم نامحدود دوستشان بدارم و با همه وجود حرمتشان را پاس دارم. 

(شفیعی مطهر)

انسانیت انسان به چیست؟

من گردنكشانی را دیدم كه بر« گردن ها یوغ »نهادند و از« گردنه ها فروغ» را ربودند.

  انسان را با شمشیر گردن زدن به كه با زنجیر اسیر كردن. 

انسانیت انسان با« آزادی »به کمال می رسد و با« شادی» به شور و حال!

(شفیعی مطهر)

پند و گزند

من خردمند را كسی دیدم كه

از تجربه ها« پند» گیرد

و از رویدادها «گزند» نپذیرد. 

خردمند با اغتنام فرصت در رویارویی با دشمن از سنگ های« پرتابی»،بهانه های «شادابی» می سازد.

(شفیعی مطهر)

 جنگ و نیرنگ

من جنگ را در چهره هایی گوناگون دیدم.

گاه با تیر و تفنگ و گاه با فکر و فرهنگ. 

زمانی در عرصه حقیقی و زمانی در میدان مجازی .

برهه ای با ابزار خشونت و زمانی با سلاح عطوفت. 

باید پلیدی و پلشتی را ذهن ها زدود و بر مهر و مدارا افزود.

جنگ،جنگ است و پی آمدش نکبت و ندبه و نیرنگ است! 

خداوند به انسان،زبان و بیان داده تا سخن بگوید و گفت و گو کند؛

نه چنگال و منقار و سنان تا بر دیگران بتازد و همه جا را ویران سازد!

(شفیعی مطهر)

 « توان مالی»یا« همت عالی»؟!

من انگیزه بخشندگی را نه تنها در« توان مالی»،كه در« همت عالی» دیدم. 

برای داشتن روحیه سخاوت باید« سینه» را گسترش داد ،

نه اندوخته های« زرینه »و «سیمینه» را. 

(شفیعی مطهر)

 فریب فرومایگی!!

من یكی از سخت ترین لحظات زندگی را لحظه ای دیدم كه... 

كسی كوچكت كند،كه تو بزرگش كرده ای ! 

(شفیعی مطهر)

 منطق قاب و نقاب !

من در منطقه سرب و سراب،منطق قاب و نقاب را 

دارای برنده ترین سلاح و داننده ترین صلاح دیدم.

(شفیعی مطهر)

 تحقیر،حقیر می پرورد و تکریم،کریم!

من روزگاری را دیدم كه مردم تداوم حیات را در تحمل حقارت

و استمرار زندگی را در رخسار بردگی می دیدند.

زیرا فرایند تحقیر ،به حقارت انسان می انجامد 

و برایند تکریم،به کرامت جان و روان.

(شفیعی مطهر)

 حرف درمانی!!

من مدیرانی را دیدم كه همه دردها را با حرف درمان می كردند.

حرف درمانی تنها نسخه ای بود كه «دردهای امروز» را با «داروهای فردا »درمان می كرد!        

...و مردمی را دیدم که عادت کرده بودند درد را «رویت»کنند و درمان را در «رویا» ببینند!!

(شفیعی مطهر)

 شهر یوغ و دروغ!!

من در این شهر سرب و سراب جعبه ای «جادویی» و سیاستی «هیاهویی» را دیدم 

كه همه مخاطبان را« مرید» و شهروندان را« عبید» می خواست. 

ره آورد اینان برای دهن ها،«دروغ»بود و برای گردن ها،«یوغ». 

(شفیعی مطهر)

«شیفته خدمت» یا« فریفته قدرت»؟! 

من مدیرانی را دیدم كه مدعی بودند«شیفته خدمت» اند،نه« فریفته قدرت»؛ 

اما یاخته یاخته وجودشان وابسته به میز قدرت و مهمیز دولت بود.  

معمولا بوی عفن تفرعن فرعونی فراعنه را نمی توان از «تخت طاغوت» زدود جز با «تخته تابوت»!!

(شفیعی مطهر)

عصری عجیب و نسلی غریب!

من عصری عجیب و نسلی غریب  را دیدم 

كه فاجعه را نه از «راه حمایت» که  با« نگاه روایت» می نگریستند .

به پندار اینان ،لحظه ها فقط شکار می شد و پیامدهایش،انکار. 

انسانیت  انسان به محاق نسیان می رفت و عواطف او به باتلاق حرمان. 

(شفیعی مطهر)

 انسان در اسارت ماشینیسم!

من انسان را در« اسارت ماشین» و انسانیت را در« حقارت ماشینیسم» دیدم.

ماشین آمده بود تا در خدمت «بشر» باشد،نه« شر»؛

اما چنان فربه شد كه سازنده خود را بلعید و اندیشه اش را خرید. 

(شفیعی مطهر)

  «روند کلاشی»،سرآغاز« فرایند فروپاشی»

من در این شهر کسانی را دیدم پر از حرص و آز با دست هایی دراز؛ 

 دست هایی که برای  بهره كشی از« شیب استثمار» و «نشیب استحمار»، 

از فراز «قله ثروت» به سوی فرود «دره عسرت» دراز شده بود.

هر كس خون ضعیف تر از خود را می مكید و در تنور فقر می دمید.  

...و در نتیجه جامعه را به سوی« کلاشی» و نظام را به سوی« فروپاشی» سوق می دادند!!

زیرا «روند کلاشی»،سرآغاز« فرایند فروپاشی» است!

(شفیعی مطهر)

کلاش(با تشدید «ل») : قلاش،بیکار،ولگرد،مفتخور(فرهنگ عمید)

قابلیت اصیل انسان

من هیچ نوزادی را ندیدم كه احمق زاده شود؛

بل كه این نظام آموزشی سفله پرور و مدارس نابارور است كه جلوی رشد آنان را می گیرد.  

انسان اصیل،موجودی نبیل است،

این مربی پریش و معلم دگم اندیش است که او را قالبی می پرورد و از اوج گیری شخصیتی جلو می گیرد!

(شفیعی مطهر)

نبیل: هوشیار،تیزخاطر،باذکاوت،زیرک،صاحب فضل ،فاضل،بزرگ،کبیر،نجیب(فرهنگ معین)

پویایی و پایایی
 
من انسان را چون دوچرخه سواری ديدم كه حياتش در گروي حركت و زندگي اش وابسته به سرعت است.

او تا پویاست،پایاست و چون دمی پویایی را نپاید،پایایی را نشاید.

لختي ايستايي و لحظه اي درنگ او را به سراشيبي سقوط و هلاكت مي اندازد. 

(شفیعی مطهر)